Η χρόνια μέση ωτίτιδα είναι μία εμμένουσα φλεγμονή που εντοπίζεται στην κοιλότητα του μέσου αυτιού, στην ευσταχιανή σάλπιγγα και στη μαστοειδή απόφυση του κροταφικού οστού. Συνυπάρχει επίσης σχεδόν πάντοτε με βλάβη της τυμπανικής μεμβράνης. Καθιστά αναμφίβολά μια θεραπευτική πρόκληση για τον ωτορινολαρυγγολόγο μιας και τα περιστατικά μπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύπλοκα. Όταν οι μη επεμβατικές θεραπείες αποτυχάνουν όπως και οι ελάχιστα επεμβατικές (π.χ. σωληνακια) η χειρουργική αντιμετώπιση τους γίνεται μονόδρομος.
Το κύριο σύμπτωμα των ασθενών με χρόνια μέση ωτίτιδα είναι η πυώδης ωτόρροια, η έξοδος δηλαδή πύου από το αυτί. Το σύμπτωμα αυτό συνδυάζεται συχνά και με βαρηκοΐα για διάφορους λόγους όπως το υγρό στο αυτί, η στένωση του έξω ακουστικού πόρου όπως και η καταστροφή των οσταρίων του μέσου ωτός. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχουν βουητά, ίλιγγος και πόνος.
Η διάγνωση της χρόνιας μέσης ωτίτιδας γίνεται κατ’ αρχήν με τη βοήθεια του ιστορικού και κατόπιν με την προσεκτική εξέταση του αυτιού με το οπτικό μικροσκόπιο (ωτομικροσκόπηση). Κατά την εξέταση αυτή ελέγχεται με λεπτομέρεια η έκταση της βλάβης του τυμπάνου, η κατάσταση των ακουστικών οσταρίων και η παρουσία κάποιου πολύποδα ή χολοστεατώματος. Ειδικότερα το τελευταίο έχει την τάση να επεκτείνεται και αν μεγαλώσει αρκετά μπορεί να πιέζει ή να διαβρώνει γειτονικές δομές όπως το κροταφικό οστό, τον λαβύρινθο, το προσωπικό νεύρο και τη βάση του κρανίου. Δε θα πρέπει να παραλείπεται ο διεξοδικός ακουολογικός έλεγχος ενώ σε στις περισσοτερες περιπτώσεις είναι απαραίτητη και η αξονική και/ή η μαγνητική τομογραφία προκειμένου να καθοριστεί η έκταση της βλάβης.
Η συντηρητική αντιμετώπιση με αντιβιοτικά από το στόμα, τοπικά αντισηπτικά και περιποίηση του αυτιού προσφέρουν συνήθως προσωρινή μόνο ανακούφιση. Σε κάποιες επιλεγμένες περιπτώσεις βέβαια δεν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία. Για τα περιστατικά όμως που δεν ανταποκρίνονται στις συντηρητικές θεραπείες, η οριστική θεραπεία γίνεται με χειρουργική επέμβαση η οποία λέγεται μαστοειδεκτομή.
Κάτω από το χειρουργικό μικροσκόπιο και με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων ωτοχειρουργικής, προσεγγίζουμε δια μέσου της μαστοειδούς αποφύσεως την κοιλότητα του μέσου αυτιού. Ο χώρος καθαρίζεται με επιμέλεια από κάθε παθολογικό ιστό ενώ αν υπάρχει χολοστεάτωμα ή πολύποδας, αυτά αφαιρούνται ριζικά. Στη συνέχεια ακολουθεί η αποκατάσταση της ακουστικής αλυσίδας με οσταριοπλαστική και του τυμπάνου με τυμπανοπλαστική.
Ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο είναι συνήθως 1-2 ημέρες. Ένας επίδεσμος που έχει τοποθετηθεί γύρω από το κεφάλι αφαιρείται την επομένη του χειρουργείου. Για τις πρώτες ημέρες μετά την έξοδο από το νοσοκομείο χορηγούνται ήπια παυσίπονα και σύντομη αντιβιοτική αγωγή. Τα ράμματα που χρησιμοποιούμε για να κλείσουμε την χειρουργική τομή είναι απορροφήσιμα και δεν απαιτείται αφαίρεση. Μία γάζα που έχει τοποθετηθεί στον έξω ακουστικό πόρο για τη στερέωση του μοσχεύματος της τυμπανοπλαστικής αφαιρείται σε 7 ημέρες στο ιατρείο. Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στην εργασία του σε 2 εβδομάδες.
